Deklaracja 6 listopada 2008 r

Deklaracja końcowa pierwszego seminarium Forum Katolicko-Muzułmańskiego 6 listopada 2008 r. uczestnicy Forum Katolicko-Muzułmańskiego w Watykanie przyjęli deklarację końcową. Oto tłumaczenie jej tekstu z języka angielskiego (oryginał na: Zenit.org: The World Seen From Rome lub: Union of Catholic Asian News). Forum Katolicko-Muzułmańskie zostało utworzone przez Papieską Radę Dialogu Międzyreligijnego i delegację reprezentującą 138 muzułmanów-sygnatariuszy listu otwartego Jednakowe słowo w świetle tego dokumentu oraz w świetle odpowiedzi Jego Świątobliwości Benedykta XVI, udzielonej przez Sekretarza Stanu, kard. Tarcisio Bertone. Pierwsze seminarium tego Forum odbyło się w Rzymie w dniach 4-6 listopada 2008 r. W spotkaniu wzięło udział po 24 uczestników i po 5 doradców z obu religii. Temat seminarium brzmiał: „Miłość Boga, miłość bliźniego”. Dyskusja, prowadzona w ciepłej i serdecznej atmosferze, skupiła się na dwóch ważnych zagadnieniach: „Teologiczne i duchowe podstawy” oraz „Godność ludzka i wzajemny szacunek”. Ujawniły się w tej dyskusji punkty wspólne oraz różnice, odzwierciedlające odmienny, specyficzny geniusz obu religii. 1. Dla chrześcijan źródłem i przykładem miłości Boga i bliźniego jest miłość Chrystusa do Ojca, do ludzkości i do każdej osoby ludzkiej. „Bóg jest miłością” (1 J 4:16) i „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne” (J 3,16). Boża miłość jest złożona w ludzkim sercu przez Ducha Świętego. Bóg pierwszy nas ukochał, dając nam zdolność do kochania Go w odpowiedzi. Miłość nie czyni krzywdy bliźniemu, ale poszukuje sposobu czynienia drugiemu tego, czego chciałoby się doświadczać samemu (por. 1 Kor 13:4-7). Miłość jest podstawą i podsumowaniem wszystkich przykazań (por. Gal 5:14). Miłość bliźniego nie może zostać oddzielona od miłości Boga, ponieważ jest ona wyrazem naszej miłości do Boga. To jest nowe przykazanie: „abyście się wzajemnie miłowali, tak jak ja was umiłowałem” (J 15:12). Zakorzeniona w ofiarniczej miłości Chrystusa miłość chrześcijańska jest wybaczająca i nie wyłącza nikogo - ogarnia zatem także wrogów. Nie powinna być wyrażana tylko słowami, ale i czynami (por. 1 J 4:18). To jest bowiem znak jej autentyczności.      Dla muzułmanów, jak to zostało przedstawione w dokumencie Jednakowe słowo, miłość jest ponadczasową, transcendentną siłą, która prowadzi i przemienia wzajemny, ludzki szacunek. Ta miłość, jak wskazał Święty i Ukochany Prorok Muhammad, ma pierwszeństwo przed ludzką miłością do Jedynego, Prawdziwego Boga. Hadis wskazuje, że Boże miłujące współczucie dla ludzkości jest większe nawet od tego, które ma matka dla swego dziecka (Muslim, Bab at-Tawba: 21); istnieje zatem wcześniej i niezależnie od ludzkiej odpowiedzi dla Tego, który jest „Kochający”. Ta miłość i współczucie są tak wielkie, że Bóg wielokrotnie interweniował w wielu miejscach, posyłając proroków i święte pisma, aby prowadzić i zbawiać ludzkość w sposób doskonały. Koran, ostatnia z tych ksiąg, przedstawia świat [Bożych] znaków, wspaniały kosmos Bożego artyzmu, który wywołuje naszą najgłębszą miłość i oddanie, zatem „ci, którzy wierzą, są gorliwsi w miłości do Boga” (2:165) i „tym, którzy uwierzyli i którzy pełnili dobre dzieła – Miłosierny przygotuje miłość” (19:96). W hadisie czytamy, że „Żaden z was nie ma wiary, póki nie ukocha dla swego bliźniego tego, co ukochał dla siebie” (Buchari, Bab al-Iman: 13). 2. Ludzkie życie jest najcenniejszym darem Boga dla każdej osoby ludzkiej. Powinno zatem być chronione i szanowane na wszystkich jego etapach. 3. Godność człowieka wywodzi się z tego, że każda osoba ludzka jest stworzona przez kochającego Boga z miłości i została obdarzona darami rozumu i wolnej woli, a w ten sposób uzdolniona jest do kochania Boga i innych. Na mocnych podstawach, wynikających z tych zasad, opiera się konieczność poszanowania pierwotnej godności i ludzkiego powołania człowieka. Ma on zatem prawo do pełnego uznania jego lub jej tożsamości i wolności przez jednostki, wspólnoty i rządy, uznania wspieranego przez prawodawstwo cywilne, zapewniające równe prawa oraz pełnię praw obywatelskich.  4. Stwierdzamy, że stworzenie ludzkości przez Boga posiada dwa ważne wymiary: męską i żeńską osobę ludzką. Zobowiązujemy się wspólnie angażować na rzecz tego, aby ludzka godność i poszanowanie rozciągały się w równej mierze na mężczyzn i kobiety. 5. Prawdziwa miłość bliźniego zakłada poszanowanie osoby ludzkiej oraz jej wyborów w sprawach sumienia i religii. Dotyczy to prawa jednostek i wspólnot do praktykowania swojej religii prywatnie i publicznie. 6. Mniejszości religijne mają prawo do poszanowania ich własnych religijnych przekonań i praktyk. Mają również prawo do własnych miejsc kultu, a osoby założycieli i symbole, które uważają za sakralne, nie powinny być przedmiotem jakiejkolwiek formy kpin czy szyderstwa. 7. Jako wierzący katolicy i muzułmanie jesteśmy świadomi wezwań i konieczności dawania świadectwa transcendentnemu wymiarowi życia przez karmioną modlitwą duchowość w świecie, który staje się coraz bardziej zsekularyzowany i materialistyczny. 8. Twierdzimy, że żadna religia i jej wyznawcy nie powinni być wyłączani ze społeczeństwa. Każdy powinien móc wnieść swój niezbędny wkład dla dobra społeczeństwa, zwłaszcza w służbie najbardziej potrzebującym. 9. Dostrzegamy, że Boże stworzenie w swojej wielości kultur, cywilizacji, języków i ludów jest źródłem bogactwa i dlatego nigdy nie powinno stawać się przyczyną napięcia czy konfliktu. 10. Jesteśmy przekonani, że katolicy i muzułmanie mają obowiązek zapewnienia zdrowej edukacji w dziedzinie ludzkich, obywatelskich, religijnych i moralnych wartości swoim współwyznawcom oraz propagowania rzetelnej informacji na temat religii bliźniego. 11. Wyznajemy, że katolicy i muzułmanie są wezwani, by być narzędziami miłości i harmonii pomiędzy wierzącymi oraz dla całej ludzkości przy jednoczesnym odrzuceniu jakichkolwiek prześladowań, agresywnej przemocy i terroryzmu, zwłaszcza tych popełnianych w imię religii oraz by podtrzymywać zasady sprawiedliwości dla wszystkich. 12. Wzywamy wierzących do działań na rzecz budowy etycznego systemu finansowego, w którym mechanizmy regulujące uwzględniają sytuację biednych i pokrzywdzonych, zarówno jako jednostek, jak i zadłużonych narodów. Wzywamy uprzywilejowanych tego świata, by wzięli pod uwagę los tych, którzy zostali najmocniej dotknięci przez obecny kryzys w dziedzinie produkcji żywności i jej dystrybucji, a także prosimy wierzących wszystkich wyznań i wszystkich ludzi dobrej woli, by pracowali wspólnie na rzecz złagodzenia cierpienia głodujących i wyeliminowania jego przyczyn. 13. Ludzie młodzi są przyszłością religijnych wspólnot i całych społeczeństw. Będą oni coraz częściej żyli w wielokulturowych i wieloreligijnych społeczeństwach. Istotne jest więc to, żeby byli dobrze uformowani w swoich tradycjach religijnych i dobrze obeznani z innymi kulturami oraz religiami. 14. Zgodziliśmy się na poszukiwanie możliwości ustanowienia stałego katolicko-muzułmańskiego komitetu w celu koordynowania reakcji na konflikty i inne nagłe sytuacje (oraz zorganizowania drugiego seminarium w kraju zamieszkałym przez większość muzułmańską, który zostanie wybrany później – ten fragment znajduje się tylko w tekście deklaracji na stronie Zenit.org). 15. Oczekujemy już drugiego seminarium Forum Katolicko-Muzułmańskiego, które odbędzie się za około dwa lata w kraju zamieszkałym przez większość muzułmańską, który zostanie wybrany później. Wszyscy uczestnicy byli wdzięczni Bogu za dar czasu bycia razem i za wzbogacającą wymianę myśli.  Na koniec seminarium Jego Świątobliwość papież Benedykt XVI przyjął jego uczestników i po przemówieniach wygłoszonych przez prof. dr. Seyyeda Hosseina Nasra oraz Jego Ekscelencję Wielkiego Muftiego dr. Mustafę Cericia, sam wygłosił przemówienie do całej grupy. Wszyscy zebrani wyrazili satysfakcję z wyników seminarium i oczekiwanie na dalszy produktywny dialog. tłum. Stanisław Grodź SVD Katedra Historii i Etnologii Religii KUL Rada Wspólna Katolików i Muzułmanów